Fryslân heeft te maken met een demografische overgang. Decennialang groeide de bevolking jaarlijks. Deze groei is nu beperkt en de samenstelling van de bevolking is aan het veranderen. Het aantal senioren groeit en het aantal jongeren neemt af. Ook zijn er veranderingen in de huishoudenssamenstelling. Het aantal eenpersoonshuishoudens is toegenomen en het aantal huishoudens met kinderen gedaald. Volgens de prognoses gaan deze trends de komende jaren door. Deze Monitor bevolking presenteert een overzicht van een aantal actuele ontwikkelingen. Deze bevolkingsontwikkelingen hebben consequenties voor vele aspecten van de Friese samenleving, zoals de woningmarkt, arbeidsmarkt, onderwijs, zorg en het voorzieningenniveau.
Op 1 januari 2023 telt de provincie ruim 659.500 inwoners. Nog nooit telde Fryslân zoveel inwoners. Tussen 2011 en 2016 is het aantal inwoners van Fryslân ieder jaar iets gedaald. Sinds 2016 is de Friese bevolking jaarlijks weer met enige honderden inwoners toegenomen. De bevolkingsontwikkeling wordt bepaald door de natuurlijke aanwas (geboorten minus sterfte) en het migratiesaldo (vestiging minus vertrek). Jarenlang kwam de bevolkingsgroei vooral door natuurlijke aanwas. Vanaf 2015 is er echter sprake van een sterfteoverschot. De recente groei is het gevolg van een positief migratiesaldo. Dit is vooral een positief buitenlands migratiesaldo, maar sinds 2019 ook weer een positief binnenlands migratiesaldo. Dat laatste betekent dat meer mensen vanuit de rest van Nederland zich in Fryslân vestigen dan dat er vertrekken.
De bevolking is sinds 2018 gegroeid in alle regio’s. De ontwikkeling van de bevolking verschilt per gemeente en/of regio. In Leeuwarden en de Waddeneilanden was de bevolkingsgroei relatief het sterkst. De regio’s Noordoost Fryslân, Noordwest Fryslân, Zuidoost Fryslân en Zuidwest Fryslân hadden een relatief minder sterke groei, waarbij de bevolkingsgroei in Zuidwest Fryslân het laagste was.
Fryslân heeft te maken met een veranderende samenstelling van de bevolking: ontgroening en vergrijzing. Ontgroening betekent dat het aandeel kinderen en jongeren in de totale bevolking afneemt. Vergrijzing betekent een toename van het aandeel senioren in de bevolking. Vooral in de afgelopen tien jaar is het aantal geboorten fors gedaald. Er wonen nu ruim 10.000 minder kinderen en jongeren (0 t/m 24 jaar) in Fryslân dan tien jaar geleden.
Tegelijkertijd is het aantal 65-plussers in Fryslân aanzienlijk toegenomen: van 14% van de bevolking in 2000 tot 23% in 2023. Relatief de meeste senioren wonen op Schiermonnikoog, in Harlingen en in Ooststellingwerf. Relatief de minste 65-plussers wonen op Vlieland, in Leeuwarden en Achtkarspelen.
Het totale aantal huishoudens is in Fryslân in de afgelopen tien jaar met ongeveer 2000 per jaar gestegen. Dit komt doordat het gemiddeld aantal personen per huishouden daalt. Het aantal gezinnen met kinderen is gedaald en het aantal eenpersoonshuishoudens is toegenomen. De toename van het aantal huishoudens heeft vooral consequenties voor het benodigde aantal woningen.
In Fryslân heeft 10,8% van de inwoners in 2022 een migratieachtergrond. Deze inwoners zijn zelf in het buitenland geboren of (één van) hun ouders. Van deze inwoners heeft 5,3% een westerse en 5,5% een niet-westerse migratieachtergrond. In Fryslân wonen relatief minder mensen met een migratieachtergrond dan landelijk. Met name het aandeel inwoners met een niet-westerse herkomst is in de afgelopen tien jaar in Fryslân toegenomen. Dit lijkt vooral te komen door de iInstroom van asielzoekers en statushouders. De meeste inwoners met een migratieachtergrond wonen in Leeuwarden, in deze gemeente heeft 18,5% van de bevolking een migratieachtergrond.
De meeste migranten in Fryslân zijn afkomstig uit Duitsland en Indonesië. De meeste niet-westerse migranten komen uit Syrië, de (voormalige) Nederlandse Antillen en Suriname. In Fryslân is de top 5 van migrantengroepen anders samengesteld dan landelijk. Landelijk zijn inwoners met een Turkse en Marokkaanse achtergrond de grootste migrantengroepen.
In 2051 verwacht de provincie Fryslân een daling van de bevolking met meer dan 12.000 inwoners in vergelijking met het bevolkingsaantal van 2022. Naar verwachting neemt het aantal huishoudens in Fryslân wel toe. De provincie Fryslân verwacht meer dan 310.000 huishoudens in 2051, een toename van meer dan 11.000 huishoudens in vergelijking met 2022.
De ontwikkeling van het aantal huishoudens verschilt per regio. Vooral in Leeuwarden lijkt de groei van het aantal huishoudens tot 2051 door te zetten. Voor Noordwest Fryslân en de Waddeneilanden wordt een lichte daling van het aantal huishoudens voorspeld, voor Noordoost, Zuidoost en Zuidwest Fryslân een lichte toename. Vooral de groep alleenstaanden zal stijgen, van ruim 110.000 huishoudens in 2020 tot bijna 130.000 in 2051. Deze stijging wordt grotendeels veroorzaakt door meer alleenstaande ouderen. De trend van een dalend aantal gezinnen met kinderen zet waarschijnlijk de komende decennia door.
Lange tijd verhuisden meer mensen vanuit Fryslân naar andere delen van het Nederland dan dat mensen van elders in Nederland zich in Fryslân vestigden. Sinds 2019 is er weer een positief verhuissaldo vanuit andere delen van Nederland. In 2021 en 2022 was dit saldo meer dan 2.000 personen. Vooral jongvolwassenen (15 tot 30 jaar) vertrekken vanwege studie of werk al decennialang uit Fryslân. In de afgelopen jaren is het saldo vertrekkers in deze leeftijd gedaald. De veranderingen in de studiefinanciering kan hiervoor een reden zijn, waardoor jongeren langer thuis blijven wonen. Ook kan een vertrek minder noodzakelijk zijn door meer opleidings– en baanmogelijkheden in de provincie.
Heeft u vragen of wilt u meer informatie? Zoekt u specifieke cijfers? We helpen u graag verder! Neem contact op met:
Door de site te te blijven gebruiken, gaat u akkoord met het gebruik van cookies. meer informatie
Deze site is standaard ingesteld op 'cookies toestaan", om je de beste mogelijke blader ervaring te geven. Als je deze site blijft gebruiken zonder je cookie instellingen te wijzigen, of als je klikt op "Accepteren" hieronder, dan geef je toestemming voor het gebruik van Cookies.
06 119 135 03